Tellen > Herhaling of niet
12345Herhaling of niet

Uitleg

Stel je voor dat je wilt berekenen hoeveel verschillende pincodes mogelijk zijn.
De eerste vraag die je kunt stellen: mag ik cijfers herhalen of niet?

Als bij de pincode (van 4 cijfers) herhaling van de cijfers is toegestaan, dan kun je de situatie weergeven in dit wegendiagram:

Het aantal mogelijkheden is: 10 × 10 × 10 × 10 = 10 4
Hier bereken je het aantal mogelijkheden met behulp van machten.
Dat komt omdat je cijfers mag herhalen.

Maar als je allemaal verschillende cijfers wilt hebben...

Als bij de pincode van 4 cijfers herhaling van cijfers niet is toegestaan dan ziet het wegendiagram met alle mogelijkheden er zo uit:

Het aantal mogelijkheden is: 10 × 9 × 8 × 7 = 5040

Omdat het berekenen van dergelijke aflopende vermenigvuldigingen nogal tijdrovend is, hebben wiskundigen daarvoor het begrip faculteit ingevoerd.

10 × 9 × 8 × 7 × 6 × 5 × 4 × 3 × 2 × 1 wordt 10 faculteit genoemd en genoteerd als 10 !.
Je rekenmachine beschikt over een functie om faculteiten te berekenen.
Controleer maar eens dat 10 ! = 3628800 .
Ga ook na dat: 6 ! = 720 , dat 1 ! = 1 en dat 0 ! = 1 .

Je kunt 10 × 9 × 8 × 7 als volgt uitrekenen met behulp van faculteiten:

10 × 9 × 8 × 7 = 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 6 5 4 3 2 1 = 10 ! 6 !

Ga na, dat dit inderdaad 5040 oplevert.
Het werken met faculteiten is vooral handig als het om grote aantallen gaat.

Opgave 2

Bekijk beide pagina's van de Uitleg.
Je hebt zes verschillende gekleurde kaartjes. Op die kaartjes wil je de letters A, B, C, D, E en F zetten.

a

Op hoeveel manieren kan dat als je op meerdere kaartjes dezelfde letter toelaat?

b

Op hoeveel manieren kan dat als elk kaartje een verschillende letter moet krijgen?

Opgave 3

Nu gebruik je alle 26 letters van het alfabet. En je hebt nog steeds 6 verschillend gekleurde kaartjes.

a

Op hoeveel manieren kun je er letters op zetten als je op meerdere kaartjes dezelfde letter toelaat?

b

Op hoeveel manieren kun je er letters op zetten als elk kaartje een verschillende letter moet krijgen?

verder | terug