Afgeleide functies > Het begrip afgeleide
1234567Het begrip afgeleide

Voorbeeld 1

Bekijk de applet.

Gegeven is de functie f ( x ) = x 2 .
Bereken de hellingwaarde van deze functie voor x = 3 .
Stel met behulp daarvan een vergelijking op van de raaklijn aan de grafiek van f voor x = 3 .

> antwoord

Het differentiequotiënt op het interval [ 3 , 3 + h ] is gelijk aan

Δ y Δ x = ( 3 + h ) 2 - 3 2 h = 6 h + h 2 h = 6 + h

zolang h 0 . Als h de waarde 0 steeds dichter benadert, nadert dit differentiequotiënt naar de gevraagde hellingwaarde f ' ( 3 ) = 6 . Dit is het hellingsgetal van de raaklijn voor x = 3 .
Deze raaklijn heeft daarom een vergelijking van de vorm: y = 6 x + b .
Omdat f ( 3 ) = 3 2 = 9 , gaat deze raaklijn door ( 3 , 9 ) .
Dit betekent dat: 9 = 6 3 + b en dus geldt: b = - 9 .

De vergelijking van de gevraagde raaklijn is y = 6 x - 9 .

Opgave 4

Hier zie je de grafiek van de functie f ( x ) = 4 - 0 , 25 x 2 met domein [ - 5 , 5 ] .

a

De hellingwaarde van de grafiek voor x = 1 kun je bepalen met behulp van je grafische rekenmachine en met behulp van het differentiequotiënt op [ 1 , 1 + h ] . In Voorbeeld 1 kun je nalezen hoe dat in zijn werk gaat.
Bereken het differentiequotiënt op [ 1 , 1 + h ] .

b

Welke hellingwaarde heeft de grafiek nu voor x = 1 ?

c

Deze hellingwaarde is tevens de richtingscoëfficiënt van de raaklijn aan de grafiek voor x = 1 . Stel een vergelijking van die raaklijn op.

verder | terug