Soorten getallen > Rationale getallen
123456Rationale getallen

Uitleg

Verdeel je 279 euro met 13 personen, dan deel je 279 door 13.
Dat levert de breuk 279 13 op.
Je kunt nu m.b.v. een staartdeling nagaan of dit een geheel getal oplevert of niet:
`279 // 13 = 20 + 1 + ...`
`ul(260)`
  `19`
  `ul(13)`
    `6`

Je ziet dat de deling niet uitkomt: `279/13 = 21 + 6/13` .
Hoewel je een plusteken niet mag weglaten schrijf je dit als `21 6/13` .

Sinds de invoering van het tientallig stelsel kun je de staartdeling voortzetten met behulp van de stambreuken `1/10 = 0,1` ; `1/100 = 0,01` ; etc.
Je vindt dan: `21 6/13 = 21,461538461538461538461538461538461538...`
Er vindt (bij elke breuk) herhaling van decimalen plaats: `21 6/13 = 21,ul(461538)` .

Alle getallen die je als breuk kunt schrijven noem je rationale getallen ("ratio" betekent "verhouding"), ze vormen de verzameling `QQ` . Omdat je elk geheel getal als breuk kunt schrijven zijn de gehele getallen een deelverzameling van de rationale getallen: `ZZ sub QQ` .

Opgave 2

Bekijk de Uitleg . Je wilt 51 door 7 delen.

a

Welke breuk krijg je dan? Schrijf die breuk ook met de gehelen afzonderlijk.

b

Schrijf deze breuk als decimaal getal met behulp van een staartdeling.

c

Is 51 7 een rationaal getal?

d

Zijn er nog andere getallen dan rationale getallen? Geef voorbeelden en leg uit waarom ze niet rationaal zijn.

Opgave 3

De exacte oplossing van de vergelijking 73 x = 41 is x = 41 73 . Deze oplossing is in concrete toepassingen niet altijd handig.

a

Schrijf 41 73 als decimaal getal.

b

Wat is de twintigste decimaal van 41 73 ?

c

En welk cijfer staat er op de tweehonderdste plaats achter de komma?

verder | terug