Figuur opent via muisklik
Dan draaibaar met rechter muisknop
In de ruimte kun je elk punt van coördinaten voorzien door een x -as, een y -as en een z -as loodrecht op elkaar te zetten en van dezelfde schaalverdeling te voorzien. Het snijpunt van de drie assen is O . Je hebt dan een driedimensionaal cartesisch assenstelsel.
Hier zie je een driedimensionaal cartesisch
Oxyz
-assenstelsel met balk
OABC.DEFG
.
Punt
F
heeft de coördinaten
(4,2,3)
.
Je ziet: eerst de
x
-coördinaat, dan de
y
coördinaat en tenslotte de
z
-coördinaat.
De coördinaten van enkele andere hoekpunten zijn:
O(0,0,0)
,
A(4,0,0)
,
B(4,2,0)
en
D(0,0,3)
.
In een 3D assenstelsel kun je ook werken met vectoren, alleen in plaats van twee kentallen heb je er nu drie. Zo is:
→OF=(423)
Verder is:
→OE=(403)
,
→EG=(-420)
en
→AG=(-423)
.
Ook het midden van een lijnstuk kun je op dezelfde manier berekenen als in een gewoon tweedimensionaal assenstelsel. Ga na dat voor het midden M van lijnstuk BF geldt: M(4+42,2+22,0+32)=M(4;2;1,5) .
De lengte van →OF kan worden berekend door de stelling van Pythagoras uit te breiden naar drie dimensies: |→OF|=√42+22+32=√29 .
Bekijk Uitleg 1. Werken met coördinaten en vectoren in drie dimensies is in veel gevallen een eenvoudige uitbreiding van het werken in twee dimensies.
Beschrijf de vectoren →CE , →EC , →DF en →DB met kentallen.
Bereken het midden N van lijnstuk EG . Laat zien dat N ook het midden van lijnstuk DF is.
Laat zien door twee keer de stelling van Pythagoras in een rechthoekige driehoek toe te passen hoe de lengte van →OF wordt berekend.
Bereken de lengtes van de vectoren →CE,→EC en →DF .
Bekijk in Uitleg 1 hoe je afstanden tussen punten kunt berekenen in 3D.
Bereken de afstand tussen de punten B en D .
M is het midden van BF en N is het midden van EG .
Bereken |MN| .
Getekend is piramide ABCD.E in een 3D cartesisch assenstelsel.
Geef de coördinaten van de hoekpunten van de piramide.
Beschrijf de vectoren →AB , →BD en →CE met kentallen.