Om de kwaliteit van bepaalde processen te bewaken worden vaak controlekaarten gebruikt. Vaak worden ze Shewhartkaarten genoemd naar de Amerikaanse statisticus Walter Andrew Shewhart (1891—1967).

Je ziet hier een Shewhartkaart met de resultaten van `16` metingen van de nitraatconcentratie in grondwater van kleigrond in een bepaald gebied in mg/L. De gemiddelde concentratie is `25,2` mg/L met een standaardafwijking van `1,73` .

De groene lijn geeft hier het gemiddelde `mu` van de nitraatconcentratie weer. De twee oranje lijnen liggen op een afstand van `2*sigma` en de twee donkerrode lijnen liggen op `3*sigma` van het gemiddelde. Deze Shewhartkaart is op de vuistregels van de normale verdeling gebaseerd.
Vaak tref je op de horizontale as de tijdstippen van de metingen aan.

Omdat volgens de vuistregels van de normale verdeling slechts `2,5` % van de metingen boven de bovenste oranje lijn ligt, zijn waarden die daar uitkomen bijzonder en wordt je gewaarschuwd dat er iets aan de hand kan zijn. De oranje lijnen heten daarom de waarschuwingsgrenzen van de controlekaart.

Omdat volgens de vuistregels van de normale verdeling vrijwel geen metingen boven de bovenste donkerrode lijn liggen, zijn waarden die daar uitkomen heel bijzonder en is het vrijwel zeker dat er iets aan de hand is. De donkerrode lijnen heten daarom de actiegrenzen van de controlekaart.

Bij dergelijke controlekaarten heeft James Westgard (1941—heden) regels opgesteld om aan te geven wanneer actie gewenst is. Dat zijn de Westgardregels, zie Toepassen .

Een Shewhartkaart kun je zelf maken, zowel met de hand als met behulp van Excel, zie het Practicum .