Werken met data > MisleidingenUitleg
Met statistieken en vooral met diagrammen wil iemand meestal een bepaald verloop van een variabele tot uitdrukking brengen. Vaak worden diagrammen gebruikt om meningen weer te geven en af en toe worden daarbij grafische trucs gebruikt om een bepaald verloop te overdrijven. Dit zijn misleidingen. Daarom is het erg belangrijk om kritisch te kijken naar diagrammen.
Kijk goed naar:
-
de keuze van de eenheden;
-
de keuze van een nulpunt op een schaalverdeling;
-
de manier van vergroten of verkleinen van figuren om een grotere of kleinere hoeveelheid aan te geven;
-
het feit dat het bij sommige diagrammen gaat om een oppervlakte en niet alleen om een lengte of een breedte;
-
of een figuur scheve assen heeft, of een 3D-vervorming.
Wij Nederlanders, we doen nauwelijks iets anders dan fietsen. Kijk maar.
Welk land heeft vermoedelijk de meeste fietsen?
Welke informatie ontbreekt om dit met zekerheid te kunnen zeggen?
Hoeveel kilometer fietsen we per persoon in Nederland per jaar gemiddeld?
Het rechter deel van de figuur is eigenlijk een staafdiagram. De lengte van de staaf past dan bij de grootte van de waarde die hij aangeeft. Klopt dat hier wel? Licht je antwoord toe met een voorbeeld.
Waarom zijn, zo bekeken, de fietsen ook een staafdiagram? Klopt dat staafdiagram dan?
Bekijk de figuren.
|
figuur a |
figuur b |
Figuur a laat zien hoe het aantal kikkers in de vijver toeneemt. Hoe heeft de maker van de figuur van overdrijving gebruikgemaakt?
In figuur b leggen aardappelhandelaren uit dat er in aardappelen `720` mg kalium per portie zit. Hoeveel is dat bij broccoli, bij bananen en bij tomaten? Waarom is het staafdiagram misleidend?