Kwadratisch en exponentieel > Kwadratische verbanden
123456Kwadratische verbanden

Antwoorden van de opgaven

Opgave V1
a

Zie tabel.

x 0 1 2 3 4 5
y 0 1 4 9 16 25
b

Zie tabel.

x -1 -2 -3 -4 -5
y 1 4 9 16 25
c

Zie figuur. Deze figuur is gemaakt met behulp van GeoGebra.

d

Volgens de formule y = 2,5 2 = 6,25 .
Trek je een recht lijnstukje tussen ( 2 , 4 ) en ( 3 , 9 ) , dan zit halverwege het punt ( 2,5 ; 6,5 ) en klopt bij x = 2,5 de waarde van y (namelijk 6,5 ) niet met de waarde volgens de formule.

Dit kun je voor veel meer punten in de grafieken uitrekenen en vergelijken!

Opgave V2
a

De waarden die x kan aannemen zijn in principe onbeperkt, dus je kunt nooit de hele grafiek zien.

b

Nee, negatieve y -waarden zijn bij deze formule niet mogelijk.

c

Voor x = 3 en voor x = -3 .

c

Voor x = 10 en voor x = - 10 .

Opgave 1
a

Zie de tabel.

x -4 0 4 8 10 12 16 20 24
h -0,46 0,50 1,14 1,46 1,50 1,46 1,14 0,50 -0,46
b

Doen. Denk er aan dat de grafiek ook bestaat voor waarden die voor de baan van de tennisbal niet kunnen.

c

De verticale lijn door ( 10 ; 1,5 ) .

d

Het punt ( 10 ; 1,5 ) .

e

Het net staat (zie figuur in de uitleg) op 12 m van het tenniskanon. Als je x = 12 invult in de formule, krijg je h = 1,46 . Dus de bal zit dan op 1,46 m hoogte en het net is maar 1 m hoog.

e

h = 0 als x 22,2 m.

Opgave 2
a

Doen.

b

Je kunt natuurlijk de tabel op veel manieren aanpassen, gewoon dezelfde x-waarden nemen en opnieuw de uitkomsten uitrekenen is op zich prima. Maar het gemakkelijkst is het verhogen van alle x-waarden met 10; je hoeft dan de y-waarden niet te veranderen!
Teken nu zelf de grafiek. Hij ziet er hetzelfde uit als die bij a, alleen 10 naar rechts geschoven. De top wordt ( 10 , 0 ) .

c

In de tabel vermenigvuldig je alle uitkomsten met -0,01. De grafiek wordt dan een bergparabool en hij wordt "platter" omdat alle uitkomsten met 0,01 worden vermenigvuldigd.

d

In de tabel tel je bij alle uitkomsten 1,5 op. De grafiek wordt dan 1,5 naar boven verschoven.

e

Je begint met de grafiek van y = x 2 evenwijdig aan de x-as 10 naar rechts te verschuiven. Dan vermenigvuldig je alle uitkomsten van de grafiek die daarbij ontstaat met -0,01 om de volgende grafiek te krijgen. Deze grafiek wordt dan tenslotte nog 1,5 omhoog (evenwijdig aan de y-as) geschoven.

Opgave 3
a

Je krijgt de formule y = 0,5 ( x 1 ) 2 + 3 .
Je begint met de grafiek van y = x 2 evenwijdig aan de x-as 1 naar rechts te verschuiven. Dan vermenigvuldig je alle uitkomsten van de grafiek die daarbij ontstaat met 0,5. Tenslotte schuif je de grafiek nog 3 omhoog (evenwijdig aan de y-as). Controleer dit met de applet.

b

Je krijgt de formule y = 2 ( x 1 ) 2 3 .
Je begint met de grafiek van y = x 2 evenwijdig aan de x-as 1 naar rechts te verschuiven. Dan vermenigvuldig je alle uitkomsten van de grafiek die daarbij ontstaat met 2. Tenslotte schuif je de grafiek nog 3 omlaag (evenwijdig aan de y-as). Controleer dit met de applet.

c

Je krijgt de formule y = - ( x 2 ) 2 + 4 .
Je begint met de grafiek van y = x 2 evenwijdig aan de x-as 2 naar rechts te verschuiven. Dan vermenigvuldig je alle uitkomsten van de grafiek die daarbij ontstaat met -1. Tenslotte schuif je de grafiek nog 4 omhoog (evenwijdig aan de y-as). Controleer dit met de applet.

d

Doen.

Opgave 4
a

Je begint met de grafiek van y = x 2 evenwijdig aan de x-as 5 naar rechts te verschuiven. Dan vermenigvuldig je alle uitkomsten van de grafiek die daarbij ontstaat met -0,5. Tenslotte schuif je de grafiek nog 8 omhoog (evenwijdig aan de y-as).

b

De verticale lijn door de top ( 5 , 8 ) .

c

Maak een tabel. Je vindt ( 0 , -4,5 ) op de y-as en ( 1 , 0 ) en ( 9 , 0 ) op de x-as

Opgave 5
a

Bekijk de tabel in het voorbeeld voor het antwoord.

b

Omdat je dan een te klein deel van de grafiek krijgt te zien. De top van de parabool wordt nog niet bereikt.

c

Doen. (Je weet al hoe de grafiek er uit ziet!)

d

Bij x = 1 vind je h = 0,69 . Dezelfde uitkomst vind je bij x = 21 .

Opgave 6
a

Maak een grafiek bij deze tabel.

x -2 -1 0 1 2 3 3
y 14 4 -2 -4 -2 4 14
b

De symmetrieas is de verticale roosterlijn door de top ( 1 , -4 ) .

c

Uit de grafiek kun je aflezen dat er twee waarden voor x zijn waarbij de uitkomst 0 is. Dat zijn x -0,4 en x 2,4 . Vul je deze waarden stuk voor stuk in de formule in, dan krijg je beide keren ongeveer 0 als uitkomst. (Helemaal precies lukt dit niet, je gevonden waarden zijn maar benaderingen!)

Opgave 7
a

Maak een grafiek bij deze tabel.

x -8 -6 -4 -3 -2 -1 0 2 4
y 4,95 0,55 -2,25 -3,05 -3,45 -3,45 -3,05 -1,05 2,55
b

Omdat de uitkomsten bij x = -1 en x = -2 gelijk zijn (net als die bij x = 0 en x = -3 ) is de symmetrieas is de verticale roosterlijn waarvoor geldt x = -1,5 . De top heeft dus ook als x -waarde -1,5 . Als je deze waarde invult in de formule krijg je y = -3,5 . De top is dus ( -1,5 ; -3,5 ) . (Overigens kun je deze top ook wel direct uit de formule aflezen. Controleer dat en onthoud hoe je die top uit de formule kunt halen.)

c

Uit de grafiek kun je aflezen dat er twee waarden voor x zijn waarbij de uitkomst 1 is. Dat zijn x -6,2 en x 3,2 . Vul je deze waarden stuk voor stuk in de formule in, dan krijg je beide keren ongeveer 1 als uitkomst. (Helemaal precies lukt dit niet, je gevonden waarden zijn maar benaderingen!)

d

Deze vergelijking heeft maar één oplossing, namelijk x = -1,5 .

e

Deze vergelijking heeft geen oplossingen, dat zie je in de grafiek.

Opgave 8
a

Omdat het getal waarmee je het kwadraat vermenigvuldigt negatief is, krijg je een bergparabool. De x -coördinaat van de top lees je binnen het kwadraat (dus binnen de haakjes) af: als x = 3 is het kwadraat in zijn geheel 0 en dat is de uiterste waarde die een kwadraat kan hebben. Als dat kwadraat dan 0 is, blijft alleen y = 4 als uitkomst over. De top is dus ( 3 , 4 ) .

b

Teken de grafiek bij deze tabel.

x -1 0 1 2 3 4 5 6 7
y -4 -0,5 2 3,5 4 3,5 2 -0,5 -4
c

Doen.

Opgave 9
a

Dalparabool met top ( 1 , 5 ) .

b

Dalparabool met top ( -2 , 1 ) .

c

Dalparabool met top ( 4 , 1 ) .

d

Bergparabool met top ( -3 , 0 ) .

e

Dalparabool met top ( 0 , 4 ) .

f

Bergparabool met top ( 0 , 4 ) .

Opgave 10
a

Zie tabel, teken zelf de grafiek.

x -6 -5 -4 -3 -2 -1 0 1 2
y 0 -5 -8 -9 -8 -5 0 7 16
b

y = ( x + 3 ) 2 9 = x 2 + 6 x + 9 9 = x 2 + 6 x

c

Je ziet dan meteen dat het om een dalparabool gaat met top ( 3 , -9 ) . En dan kun je veel gemakkelijker een geschikte tabel maken en de grafiek tekenen.

Opgave 11
a

x 2 + 5 x = ( x + 2,5 ) 2 6,25

b

y = x 2 + 16 x = ( x + 8 ) 2 64

c

y = x 2 + 16 x + 10 = ( x + 8 ) 2 64 + 10 = ( x + 8 ) 2 54

d

y = x 2 6 x = x 2 + -6 x = ( x + -3 ) 2 ( -3 ) 2 = ( x 3 ) 2 9

Opgave 12
a

y = x 2 + 2 x = ( x + 1 ) 2 1

b

y = x 2 + 7 x = ( x + 3,5 ) 2 12,25

c

y = x 2 4 x = ( x 2 ) 2 4

d

y = x 2 x = ( x 0,5 ) 2 0,25

e

y = x 2 10 x + 20 = ( x 5 ) 2 100 + 20 = ( x 5 ) 2 80

f

y = 12 8 x + x 2 = x 2 8 x + 12 = ( x 4 ) 2 16 + 12 = ( x 4 ) 2 4

Opgave 13
a

y = 1 2 ( x 2 ) 2 + 1 = 1 2 ( x 2 4 x + 4 ) + 1 = 1 2 x 2 2 x + 3

b

y = 1 2 ( x 2 4 x + 6 ) = 1 2 ( ( x 2 ) 2 4 + 6 ) = 1 2 ( x 2 ) 2 + 1

c

De top is ( 2 , 1 ) en de symmetrieas is de verticale lijn door deze top.

d

Maak een grafiek bij deze tabel.

x -1 0 1 2 3 4 5
y 5,5 3 1,5 1 1,5 3 5,5
e

Je vindt twee oplossingen, namelijk x -0,4 en x 4,4

Opgave 10
a

h = 2,2 m.

b

Het punt ( 3 , 4 ) .

c

Doen, je hebt de figuur nodig voor d.

d

Op ongeveer 5,2 m voor de verticale lijn door het midden van de basket.

Opgave 11
a

Dalparabool met top ( 6 , 1 ) en als symmetrieas de verticale lijn door deze top.

b

Bergparabool met top ( -1 , 0 ) en als symmetrieas de verticale lijn door deze top.

c

Bergparabool met top ( 10 , 100 ) en als symmetrieas de verticale lijn door deze top.

d

Dalparabool met top ( 0 , -4 ) en als symmetrieas de y -as.

Opgave 12
a

90 km/uur is 25 m/s. En dan is R = 25 2 / 16 39,1 m.

b

Maak een grafiek bij deze tabel.

x 0 10 20 30 40
y 0 6,25 25 56,25 100
c

v 2 / 16 = 65

d

De oplossing van de vergelijking is v 32,2 m/s en dat is ongeveer 116 km/uur.

Opgave 17
a

Bergparabool met top ( -2 , 1 ) .

b

Formule herleiden: y = x 2 8 x + 2 = ( x 4 ) 2 14 .
Dalparabool met top ( 4 , -14 ) .

c

Formule herleiden: y = 4 ( x 3 ) + 2 = 4 x 4 .
Lineaire formule met richtingscoëfficiënt 4.

d

Formule herleiden: y = -0,1 x 2 + x = -0,1 ( x 2 10 x ) = -0,1 ( ( x 5 ) 2 25 ) = -0,1 ( x 5 ) 2 + 2,5
Bergparabool met top ( 5 , 2,5 ) .

e

Formule herleiden: y = ( x 3 ) 2 x 2 = -6 x + 9 .
Lineaire formule met richtingscoëfficiënt -6.

f

Formule herleiden: y = x ( x 5 ) = x 2 5 x = ( x 2,5 ) 2 6,25
Dalparabool met top ( 2,5 ; -6,25 ) .

Opgave 18
a

y 1 = 0,5 ( x 2 x ) = 0,5 ( ( x 0,5 ) 2 0,25 ) = 0,5 ( x 0,5 ) 2 0,125 .

b

Teken grafieken bij deze tabel.

x -2 -1 0 1 2 3 4 5
y 1 3 1 0 0 1 3 6 10
y 2 0 0,5 1 1,5 2 2,5 3 3,5
c

Het gaat om de x-waarden van beide snijpunten. Uit de grafiek lees je af: x 0,7 of x 2,7 .
Ga zelf na dat deze waarden voor x voor y 1 en y 2 (vrijwel) hetzelfde opleveren.

Opgave 19
a

Iedere speler speelt tegen n 1 tegenspelers.

b

w = n ( n 1 ) = n 2 n = ( n 0,5 ) 2 0,25

c

Zie tabel.

n 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100
w 0 90 380 870 1560 2450 3540 4830 6320 8010 9900
d

Gebruik de grafiek en verfijn de tabel. Je vindt dat dit het geval is bij maximaal 71 deelnemers.

Opgave 20

Vanwege de coördinaten van de top is de formule y = a ( x 4 ) 2 + 10.
Nu vul je het punt ( 0 , 6 ) in. Dit geeft a = -0,25. De complete formule is y = -0,25 ( x 4 ) 2 + 10.

Opgave 16Golden Gate Bridge
Golden Gate Bridge
a

Substitueer x = 640 in de formule.

b

Substitueer x = 0 in de formule en je vindt y = 3 m.

c

Substitueer x = 7,5 (of x = -7,5 ) in de formule en je vindt y 3,02 m.

d

Substitueer x = 622,5 (of x = -622,5 ) in de formule en je vindt y 144 m.

Opgave 17Eerste en tweede verandering
Eerste en tweede verandering
a

Zie tabel. Bij x = -1 is de verandering ten opzichte van x = -2 ingevuld.

x -1 0 1 2 3 4 5
y 3 5 7 9 11 13 15
verandering 2 2 2 2 2 2 2
b

Zie tabel. Bij x = -1 is de verandering ten opzichte van x = -2 ingevuld.

x -1 0 1 2 3 4 5
y 7 5 7 13 23 37 55
verandering -6 -2 2 6 10 14 18
tweede verandering 4 4 4 4 4 4 4
c

Controleer dat de tweede verandering telkens 2 is.

verder | terug