Kwadratische functies > Domein en bereik
12345Domein en bereik

Uitleg

Bij een tenniswedstrijd wordt de bal vanaf `0,5` meter boven de baseline in de lengterichting van het veld over het net geslagen. Het hoogste punt van de (ongeveer) parabolische baan ligt op `2` meter voor het net en `1,5` meter boven het veld. Het `1` meter hoge net staat in het midden van de lengte van het veld, die ongeveer `24` meter bedraagt.

Je brengt een geschikt assenstelsel aan met de verticale as bij `0` m en de zwarte lijn als horizontale as. De top van de parabool is dan `(10 ; 1,5 )` en de parabool gaat ook door het punt `(0; 0,5 )` .

Bij deze parabool hoort de formule `h = text(-)0,01(x-10 ) ^2+1,5` .
Door haakjes wegwerken kun je dit schrijven als `h = text(-)0,01x^2 + 0,2x + 0,5` .
Die vorm noem je een veelterm van graad `2` .
De bal komt op de grond als `h=0` . Ga na, dat dan `x=10 +sqrt(150 )` . Omdat dat minder dan `24` m is, is de bal in.

In dit geval is de gevonden formule niet voor elke waarde van `x` geldig, maar alleen voor de waarden van `x` vanaf `0` tot en met `x=10 +sqrt(150 )` . Deze waarden vormen het domein van de functie.
Het domein van `h` schrijf je als `[0, 10+sqrt(150)]` .

Alle mogelijke waarden van `h` vormen het bereik van de functie. Dit zijn de getallen in `[0; 1,5]` .

Opgave 1

In de Uitleg wordt de baan van een tennisbal beschreven met een kwadratische functie.

a

De baan is alleen ongeveer parabolisch.
Waarom is hij zeer waarschijnlijk niet precies parabolisch?

b

Laat zien dat `x=10+sqrt(150)` als `h=0` .

c

Wat is het bereik van deze functie (in de beschreven situatie)? Gebruik de notatie die je in de uitleg ziet en licht toe hoe je aan de waarden van het bereik komt.

d

Laat zien, hoe je de formule als veelterm schrijft.

Opgave 2

Nu wordt een tennisbal geslagen vanaf `10` m voor het net op een hoogte van `0,5` m boven de grond.
De bijbehorende formule is `h(x) = text(-)0,03(x - 12)^2 + 3,5` .

a

Hoe groot is de maximale hoogte van de bal?

b

Is de bal ook nu in?

c

Schrijf het domein en het bereik van de functie `h` op.

Opgave 3

Er bestaan ook veeltermen van hogere graad dan `2` .
Een voorbeeld is de functie `f(x) = x^3 - 4x` . Hier zie je de grafiek ervan met domein `[text(-)3, 3]` , getekend in Desmos.

a

Bereken de nulpunten van de grafiek van `f` .

b

Schrijf het bereik van `f` bij het gegeven domein op.

verder | terug