Functies > Transformaties van standaarfuncties
123456Transformaties van standaarfuncties

Antwoorden van de opgaven

Opgave V1
a

D = en B = [ 0 , .

b

De grafiek schuift de waarde van q omhoog (als q > 0) of naar beneden (als q < 0).

Dat heeft op het domein geen invloed. Op het bereik wel, bijvoorbeeld als q = 3, dan is B = [ 3 , .

c

De grafiek schuift de waarde van p naar links (als p > 0) of naar rechts (als p < 0).

Dat heeft op het domein en op het bereik geen invloed.

d

De grafiek rekt in de y-richting uit als a > 0. Als a < 0 wordt de grafiek eerst gespiegeld in de x-as en dan uitgerekt. Als a = 0 wordt de grafiek een horizontale lijn, de x-as als je verder de begininstellingen gebruikt.

Dat heeft op het domein geen invloed. Voor het bereik zijn drie mogelijkheden: als a > 0 dan is B = [ 0 , , als a = 0 dan is B = { 0 } , als a < 0 dan is B = , 0 ] .

e

Doen, maak voor jezelf een overzicht.
Merk op dat voor oneven waarden van n het domein en het bereik van de functie altijd gewoon is. Alleen voor even waarden van n verandert het bereik af en toe, namelijk als er iets met a en/of q gebeurt.

Opgave 1
a

Aan de macht in het functievoorschrift. Verder hoeft er alleen te worden opgeteld, afgetrokken of vermenigvuldigd.

b

Zie de tabel.

x - 2 - 1 0 1 2 3 4 5 6
x 4 16 1 0 1 16
( x - 3 ) 4 16 1 0 1 16
0,5 ( x - 3 ) 4 8 0,5 0 0,5 8
0,5 ( x - 3 ) 4 + 1 9 1,5 1 1,5 9
c

Ja, de volgorde is belangrijk. In feite is de gegeven volgorde de juiste, eventueel mag je de eerste twee stappen verwisselen. De laatste twee stappen mag je echter niet verwisselen: eerst vermenigvuldigen en dan naar boven verschuiven.

d

B f = [ 1 ; .
Alleen wat gebeurt in de y-richting beïnvloedt het bereik: je vermenigvuldigt de ondergrens van het bereik met 0,5 en telt er 1 bij op.

Opgave 2
a

Je past de volgende transformaties toe.

  • eerst een verschuiving van 2 eenheden in de x-richting;

  • daarna een vermenigvuldiging met factor - 2 in de y-richting;

  • tenslotte een verschuiving van 5 eenheden in de y-richting.

b

Zie de tabel.

x - 2 - 1 0 1 2 3 4 5 6
x 4 16 1 0 1 16
( x - 2 ) 4 16 1 0 1 16
- 2 ( x - 2 ) 4 - 32 - 2 0 - 2 - 32
- 2 ( x - 2 ) 4 + 5 - 27 3 5 3 - 27
c

B g = , 5 ]

d

- 2 ( x - 2 ) 4 + 5 = 0 geeft ( x - 2 ) 4 = 2,5 en dus x - 2 = ± 2,5 4 .
Hieruit vind je x 0,74 x 3,26 .

De gevraagde nulpunten zijn ongeveer ( 0,74 ; 0 ) en ( 3,26 ; 0 ) .

Opgave 3
a

Je past de volgende transformaties toe.

  • eerst een verschuiving van - 1 eenheden in de x-richting;

  • daarna een vermenigvuldiging met factor - 2 in de y-richting;

  • tenslotte een verschuiving van 5 eenheden in de y-richting.

b

Zie de tabel.

x - 4 - 3 - 2 - 1 0 1 2 3 4 5 6
x 3 - 8 - 1 0 1 8
( x + 1 ) 3 - 8 - 1 0 1 8
- 2 ( x + 1 ) 3 16 2 0 - 2 - 16
- 2 ( x + 1 ) 3 + 5 21 7 5 3 - 11
c

B g =

d

- 2 ( x + 1 ) 3 + 5 = 0 geeft ( x + 1 ) 3 = 2,5 en dus x + 1 = 2,5 3 1,36 .

Het gevraagde nulpunt is ongeveer ( 1,36 ; 0 ) .

Opgave 4
a

Aan de wortelvorm. Voor de rest worden er alleen getallen opgeteld en/of afgetrokken.

b

Doen. Gebruik eventueel de applet in het Practicum (om je antwoord te controleren).

c

f ( x ) = x + 2 - 4 = 0 geeft x + 2 = 4 en dus x + 2 = 4 2 = 16 zodat x = 14 .

Opgave 5
a

Je herkent dan beter dat je deze transformaties moet uitvoeren op de grafiek van y = x :

  • eerst een vermenigvuldiging met - 2 in de y-richting;

  • tenslotte een verschuiving van 4 eenheden in de y-richting.

b

Doen. Gebruik eventueel de applet in het Practicum .

c

g ( x ) = - 2 x + 4 = 0 geeft 2 x = 4 en dus x = 2 zodat x = 4 . Het nulpunt is ( 4 , 0 ) .

Opgave 6
a

Aan de gebroken vorm. Voor de rest worden er alleen getallen opgeteld en/of afgetrokken.

b

Doen. Gebruik eventueel de applet in het Practicum .

c

De lijn y = 3 , want ook die asymptoot schuift 3 omhoog.

d

Het domein is , - 1 - 1 , .
Het bereik is , 3 3 , .

e

2 x + 1 + 3 = 0 geeft 2 x + 1 = - 3 en dus x + 1 = - 2 3 zodat x = - 1 2 3 .

Het gevraagde nulpunt is ( - 1 2 3 , 0 ) .

Opgave 7
a

Je moet achtereenvolgens de grafiek van y = 1 x :

  • 2 in de x-richting verschuiven;

  • dan met 4 in de y-richting vermenigvuldigen;

  • tenslotte 1 eenheid in de y-richting verschuiven.

b

Het domein is , 2 2 , .
Het bereik is , 1 1 , .

c

g ( x ) = 4 x - 2 + 1 = 0 geeft 4 x - 2 = - 1 en dus x - 2 = - 4 zodat x = - 2 . Het nulpunt is ( - 2 , 0 ) .

Opgave 8
a

Voor een cilinder met straal r en hoogte h geldt: V = π r 2 h . Nu is h = 2 r en als je dit in de vorige formule invult, krijg je de in de intro gegeven formule.

b

Uit de standaardfunctie y = x 3 . Je hoeft de grafiek van die standaardfunctie alleen met 2 π te vermenigvuldigen in de y-richting. (En in plaats van x en y de letters r en V te kiezen.)

c

Omdat je de waarden van V kunt krijgen door r 3 met een constante te vermenigvuldigen.

Opgave 9
a

De grafiek van f kun je laten ontstaan uit die van y = x 6 en die grafiek heeft top ( 0 , 0 ) .
De grafiek van g kun je laten ontstaan uit die van y = x 3 en die grafiek heeft geen top.

b

Doen. Controleer je antwoorden met de applet in het Practicum . Beide grafieken ontstaan uit die van hun standaardfunctie door hem:

  • 3 eenheden in de x-richting te verschuiven;

  • tenslotte - 4 eenheden in de y-richting te verschuiven.

c

Eerst de grafiek van f.
Snijpunt met de y-as: f ( 0 ) = 3 6 - 4 = 725 , dus ( 0 ; 725 ) .
Snijpunten met de x-as: ( x - 3 ) 6 - 4 = 0 geeft x = 3 ± 4 6 . De nulpunten zijn ongeveer ( 1,74 ; 0 ) en ( 4,26 ; 0 ) .

Nu de grafiek van g.
Snijpunt met de y-as: g ( 0 ) = - 3 3 - 4 = - 31 , dus ( 0 ; - 31 ) .
Snijpunt met de x-as: ( x - 3 ) 3 - 4 = 0 geeft x = 3 + 4 3 . Het nulpunt is ongeveer ( 4,59 ; 0 ) .

Opgave 10
a

De grafiek van f kun je laten ontstaan uit die van y = x door:

  • - 3 eenheden in de x-richting te verschuiven;

  • dan met 2 in de y-richting te vermenigvuldigen;

  • tenslotte - 1 eenheden in de y-richting te verschuiven.

b

Het domein is [ - 3 , en het bereik is [ - 1 , .

c

Snijpunt met de y-as: f ( 0 ) = 2 3 - 1 , dus ( 0 , 2 3 - 1 ) .
Snijpunten met de x-as: 2 x + 3 - 1 = 0 geeft x + 3 = 0,5 en dus x = - 2,75 . Het nulpunt is ( - 2,75 ; 0 ) .

Opgave 11
a

f ( x ) = - 0,5 x - 4 + 1

b

Het domein is [ 4 , en het bereik is , 1 ] .

c

Snijpunt met de y-as is er niet.
Snijpunten met de x-as: - 0,5 x - 4 + 1 = 0 geeft x - 4 = 2 en dus x = 8 . Het nulpunt is ( 8 , 0 ) .

Opgave 12
a

Elke kWh kost je € 0,15 plus de vaste kosten omgerekend per kWh.

b

Je vermenigvuldigt eerst y = 1 x met 85 in de y-richting en daarna verschuif je de grafiek nog 0,15 in de y-richting. (En dan nog de gebruikte letters aanpassen.)

c

Het domein is 0 , en het bereik is 0,15 ; .

d

Los op 85 a + 0,15 = 0,16 . Je vindt a = 8500 . Dus moet a > 8500 kWh.

Opgave 13Remweg
Remweg
a

Gebruik ( v 10 ) 2 = 1 100 v 2 .

b

De kwadratische functie y = x 2 met x 0 .
Je moet de grafiek van de standaardfunctie vermenigvuldigen met 0,0075 in de y-richting en de letters aanpassen.

c

R ( 120 ) = 0,0075 120 2 = 108

d

R ( 80 ) = 48 m.

Opgave 14Snelheid berekenen
Snelheid berekenen
a

v = R 0,0075 11,55 R .

b

De wortelfunctie y = x .
Je moet de grafiek van de standaardfunctie vermenigvuldigen met 11,55 in de y-richting en de letters aanpassen.

c

v ( 120 ) 127 km/uur.

Opgave 15
a

Standaardfunctie `y=x^4` .

Transformaties:

  • verschuiving van `3` in de `x` -richting;

  • vermenigvuldiging met `0,5` in de `y` -richting;

  • verschuiving van `text(-)8` in de `y` -richting;

b

Het bereik is `[text(-)8, rarr:)` .

c

`x=5 vv x=1`

Opgave 16

`text(f)(x) = (text(-)2)/(x-4) + 3` .

verder | terug