Afgeleide functies > Het begrip afgeleide
12345Het begrip afgeleide

Voorbeeld 1

Gegeven is de functie `f(x) = x^2` . Bereken zonder de grafische rekenmachine het differentiaalquotiënt van deze functie voor `x = 3` . Stel met behulp daarvan een vergelijking op van de raaklijn aan de grafiek van `f` voor `x = 3` .

> antwoord

Berekening van het differentiaalquotiënt.
Het differentiequotiënt van `f` op het interval `[3, 3+h]` is:
`(Δy)/(Δx) = ((3+h)^2 - 3^2)/h = (9 + 6h + h^2 - 9)/h = `
`= (6h + h^2)/h = 6 + h` (mits `h ne 0` )
Als `h` naar `0` gaat, dan gaat `6 + h` naar `6` .
Het differentiaalquotiënt van `f` voor `x = 3` is dus `6` .


Het getal `6` is het hellingsgetal van de raaklijn aan de grafiek van `f` voor `x=3` . Deze raaklijn is een rechte lijn en heeft daarom een vergelijking van de vorm: `y = 6x + b` .
`b` bepaal je door de coördinaten van een punt van de raaklijn in de vergelijking in te vullen: het raakpunt.
Omdat `f(3) = 3^2 = 9` , gaat deze raaklijn door `(3, 9)` .

Vul dit in de vergelijking in: `9 = 6*3 + b` geeft `b = text(-)9` .

De vergelijking van de raaklijn is `y = 6x - 9` .

Opgave 3

Bekijk in Voorbeeld 1 de functie `f(x) = x^2` .
Stel zonder hulp van de grafische rekenmachine de formule op van de raaklijn aan de grafiek van `f` voor `x = text(-)2` .

Opgave 4

Bekijk de grafiek van de functie `f(x) = 4 - 0,25x^2` met domein `[text(-)5, 5]` .

a

Bereken het differentiequotiënt van `f` op het interval `[1, 1+h]` .

b

Welke hellingswaarde heeft de grafiek voor `x = 1` ?

c

Deze hellingswaarde is tevens de richtingscoëfficiënt van de raaklijn aan de grafiek voor `x = 1` . Stel een vergelijking van die raaklijn op.

verder | terug