Functies en grafieken > Samengestelde functies
123456Samengestelde functies

Voorbeeld 1

Gegeven zijn de functies `a(x)=x^2` , `b(x)=x+9` en `c(x)=sqrt(x)` met domein `[0, →〉` .
Schrijf het functievoorschrift op van de samengestelde functie `f(x)=c(b(a(x)))` en zijn inverse.

> antwoord

De samengestelde functie `f` ontstaat zo:

Het voorschrift ervan is dus `f(x)=sqrt(x^2+9 )` .

De inverse functie vind je zo:

Het voorschrift van de inverse functie is `f^(text(inv)) (x)=sqrt(x^2-9 )` .

Bij de laatste terugrekenstap moet je terugrekenen vanuit een kwadraat. En dat levert meestal twee uitkomsten op. Omdat het domein van `a` beperkt is tot `[0, →〉` , neem je alleen de positieve uitkomst.

Opgave 4

In Voorbeeld 1 worden drie functies geschakeld tot een samengestelde functie `f` . De volgorde waarin je de schakels zet, is daarbij van belang. Bekijk in het voorbeeld hoe je de functievoorschriften van `f` en zijn inverse opstelt.

a

Stel het functievoorschrift op van `g(x)=a(b(c(x)))` .

b

Stel een functievoorschrift op voor de inverse van `g` . Laat met een terugrekenschema zien hoe je dit doet.

c

Maak vervolgens beide grafieken met de grafische rekenmachine en ga na dat ze elkaars spiegelbeeld lijken te zijn bij spiegeling in de lijn `y=81` .

Opgave 5

Om een inverse functie te kunnen opstellen, moet je kunnen terugrekenen. En daarvoor moet je de terugrekenstappen (inverse functies) van allerlei basisbewerkingen kennen.

a

Bij `f(x)=1/2x` wordt één basisbewerking uitgevoerd, namelijk vermenigvuldigen met `1/2` . Wat is dan de terugrekenbewerking?

b

Welk voorschrift heeft `f^ text(inv)` ?

c

Welke bewerking hoort bij `f(x)=1/x` ?

d

Welke inverse functie past daar bij?

e

De inverse bewerking van kwadrateren is worteltrekken (en omgekeerd). Waar moet je in dit geval voor oppassen?

Opgave 6

Gegeven zijn de functies `f` en `g` door `f(x)=3 x-1` en `g(x)=1/3x+1/3` .

a

Bereken `f(g(6 ))` en `g(f(6 ))` .

b

Laat zien dat voor elke `x` geldt `f(g(x))=g(f(x))=x` .

c

Maak beide grafieken in één assenstelsel. Zijn de functies `f` en `g` elkaars inverse?

verder | terug