Hypothesen en verbanden > Bijzondere toetsen
1234567Bijzondere toetsen

Uitleg

Bij statistisch onderzoek wordt vaak onderzoek gedaan met meerdere statistische variabelen. Deze worden dan vergeleken. Hier wordt een situatie bekeken waarbij onderzoek wordt gedaan met paren waarnemingen.

In de voedselindustrie wordt gewerkt met smaakpanels, groepen mensen die bijvoorbeeld beoordelen of een gerecht smaakvoller wordt als het anders wordt klaargemaakt. De leden van het smaakpanel proeven hierbij beide gerechten en geven aan of het ze het eerste of het tweede gerecht smaakvoller vinden. Er zijn drie mogelijke uitkomsten: het tweede gerecht is smaakvoller, van gelijke smaak of minder smaakvol. Deze uitkomsten worden bijvoorbeeld `+` , `0` en `-` genoemd.

Bij onveranderde smaak is de verwachting dat er evenveel `+` als `-` zal zijn. Daarom kun je hier toetsen met de binomiale toets op proportie:

`X` is het aantal `+` (binomiaal verdeeld)
`text(H)_0: p=0,5`
`text(H)_1: p >0,5`

Deze toets wordt tekentoets genoemd. Deze toets werkt dus zelfs bij sommige kwalitatieve variabelen.

Opgave 1

Bekijk Uitleg 1.

a

Waarom heet deze wijze van toetsen een tekentoets?

b

Waarom moet daarbij altijd als nulhypothese `p=0,5` worden gehanteerd?

Opgave 2

Bekijk Uitleg 1. Stel dat er bij de smaaktest van de `15` keer `10` keer `+` uit is gekomen.

a

Waarom mag je nu niet concluderen dat er `5` keer `-` uit is gekomen?

b

Veronderstel dat er toch `5` keer `-` uit kwam. Mag er nu met een significantie van `10` % van worden uitgegaan dat de nieuwe bereidingswijze smaakvollere gerechten tot gevolg heeft?

verder | terug